Bókun stjórnar vegna frumvarps um hækkun veiðigjalda

Á stjórnarfundi Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga þann 19. júní sl. var eftirfarandi bókað:

„Stjórn Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga lýsir yfir furðu sinni á tregðu stjórnvalda til að veita aðgang að lykilgögnum sem varpa ljósi á raunveruleg áhrif frumvarps til laga um breytingu á veiðigjöldum en beiðni um upplýsingar frá Skattinum liggur fyrir frá samtökunum í atvinnuvegaráðuneytinu. Það er allra hagur að gögn og greiningar til að undirbyggja mat á áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja og sveitarfélög landsins séu aðgengileg og að vandað sé til allra verka. Það er því bagalegt að samtökin hafi þurft að leita til milliliða til að nálgast gögn svo hægt sé að uppfæra greiningar á áhrifamati.

Fyrir liggur að grunnútreikningar Skattsins á hækkun veiðileyfagjalds leiða í ljós að fyrri útreikningar atvinnuvegaráðuneytisins á hækkun veiðileyfagjalds hafa verið verulega vanáætlaðir. Nær öll hækkunin leggst á landsbyggðirnar og með enn meiri þunga en áður var ætlað. Ekki aðeins er um að ræða hækkun á stærstu sjávarútvegsfyrirtæki landsins heldur er ljóst að hækkunin nær til hundruða annarra fyrirtækja í íslenskum sjávarútvegi, einyrkja sem lítilla fjölskyldufyrirtækja. Verulegar líkur eru á að hækkun veiðigjalds leiði til aukinnar samþjöppunar fyrirtækja í sjávarútvegi og að starfsemi fiskvinnsla leggist af í ákveðnum byggðarlögum. Nauðsynlegt er því að gögn Skattsins verði gerð aðgengileg þannig að þingmenn og hagaðilar eins og sveitarfélög landsins, sem mörg hver byggja afkomu sína að verulegu leyti á íslenskum sjávarútvegi, geti metið bein og óbein áhrif frumvarpsins, s.s. á útsvarstekjur, tekjur vegna umsvifa í starfsemi hafna, stoðgreinar og nýsköpun.

Stjórn Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga lýsir yfir ánægju sinni með að atvinnuveganefnd Alþingis hafi unnið að jákvæðum breytingum á frumvarpinu sem varða hækkun svokallaðs frítekjumarks en ljóst er að vinna þarf málið betur á grundvelli nýrra gagna, uppfæra greiningar og vinna víðtækara áhrifamat, m.a. fjárhagsleg áhrif á sveitarfélög landsins í samræmi við sveitarstjórnarlög. Við blasir að nauðsynlegt er að taka frumvarpið aftur til meðferðar og bæta úr þeim annmörkum sem í ljós hafa komið. Samtökin lýsa enn yfir vilja sínum til að hækkun veiðileyfagjalda verði innleidd í þrepum.

Stjórn Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga hvetur Alþingi og ríkisstjórn Íslands til að standa með almannahagsmunum og taka tillit til málefnalegra athugasemda samtakanna.“

Stjórn samtakanna fól KPMG að uppfæra ákveðin atriði í fyrri greiningu þeirra fyrir samtökin í samræmi við breytingartillögur meiri hluta atvinnuveganefndar Alþingis. Nálgast má uppfærð gögn KPMG hér.

Umsögn vegna frumvarps um hækkun veiðigjalda

Stjórn Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga skilaði inn til atvinnuveganefndar Alþingis umsögn um frumvarp til laga um breytingu á lögum um veiðigjald nr. 145/2018. Með frumvarpinu er lagt til að hækka veiðigjöld.

Stjórn samtakanna lagði til að farið sé í vandaða greiningu á áhrifum hækkunar veiðigjalda á byggðarlög og minni skref verði stigin við innleiðingu hækkunar veiðigjalda.

Með umsögn samtakanna fylgdi greining KPMG ásamt kynningu á umsögn samtakanna.

Hér er hægt að nálgast öll gögnin.

Fundur með þingmönnum um áhrif væntanlegrar hækkunar veiðigjalda

Síðasta föstudag héldu Samtök sjávarútvegssveitarfélaga fund með þingmönnum vegna fyrirhugaðrar hækkunar veiðigjalda. Á fundinum voru kynnt drög að umsögn samtakanna um frumvarpið, sem og drög að greiningu KPMG á áhrifum þess á sveitarfélög sem reiða sig að miklu leyti á sjávarútveg.

Sveitarfélög gegna lykilhlutverki við að gæta staðbundinna almannahagsmuna og tryggja að ákvarðanir ríkisvaldsins taki mið af áhrifum á íbúa, atvinnulíf og byggðaþróun. Samtökin lögðu á fundinum áherslu á að með hækkun á veiðigjaldi sé enn hert á kröfunni um hagræðingu í greininni og að slíkar breytingar geti haft veruleg áhrif á atvinnu og afkomu í sjávarútvegssveitarfélögum um land allt.

Þróunin í sjávarútvegi hefur um langt árabil falið í sér fækkun hefðbundinna starfa í veiðum og vinnslu, á meðan ný störf, meðal annars á vegum ríkisins, hafa að stórum hluta safnast saman á höfuðborgarsvæðinu. Þetta hefur leitt til versnandi stöðu margra sjávarútvegssamfélaga og aukins óöryggis meðal íbúa. Til að bregðast við þeim breytingum sem hækkun veiðigjalda kann að valda er nauðsynlegt að greina hugsanleg áhrif ásamt því að innleiða breytingar í skrefum.

Vakin er athygli á því að umsagnarfrestur við frumvarpið er til og með mánudagsins 26. maí nk.

Hér má nálgast kynningu KPMG og samtakanna frá því á fundinum. Athygli er vakin á því að um er að ræða drög að niðurstöðum greiningar og umsagnar en ekki lokaafurð.

Drög að greiningu KPMG

Drög að umsögn samtakanna

Skortur á skilningi á mikilvægi sjávarútvegs fyrir byggðafestu og stöðugleika

Samtök sjávarútvegssveitarfélaga lýsa yfir eindreginni andstöðu við tillögu ríkisstjórnarinnar um hækkun veiðigjalda enda getur ríkisstjórnin ekki sýnt fram á áhrif hækkunar á sveitarfélög.

Umrædd breyting getur haft í för með sér alvarlegar afleiðingar fyrir sjávarútvegssveitarfélög sem reiða sig á greinina til atvinnu og tekjuöflunar. Þrátt fyrir þessa óvissu fyrir sveitarfélög hafa engin gögn verið lögð fram um áhrif tillögunnar á landsbyggðina né einstök sveitarfélög sem er með öllu óásættanlegt. Er þetta einnig í andstöðu við 129. gr. sveitarstjórnarlaga sem kveður á um að fara eigi fram sérstakt mat á áhrifum lagabreytinga á fjárhag sveitarfélaga.

Við teljum þessa tillögu bera vott um skort á skilningi á mikilvægi sjávarútvegs fyrir byggðafestu og stöðugleika í íslensku efnahagslífi. Hækkun veiðigjalda að þessu marki getur ekki aðeins haft mikil áhrif á rekstrarforsendur fyrirtækja og samspil veiða og vinnslu, heldur einnig á fjölda samfélaga vítt og breitt um landið.

Samtökin skora á ríkisstjórnina að staldra við og hefja gagnsætt samtal við hagaðila um sanngjarna og rökstudda nálgun á grundvelli greininga á áhrifum á ekki eingöngu fyrirtæki heldur einnig sjávarútvegssveitarfélög. Í framhaldinu verði lögð fram endurskoðuð tillaga byggð á samtölum og greiningum.

Samtökin gera líka athugasemdir við þann stutta umsagnarfrest sem veittur var, þ.e. 10 dagar, sérstaklega í ljósi þess að engin greiningargögn eru til staðar. Ómögulegt er fyrir sveitarfélög að greina áhrif og halda sveitarstjórnarfundi innan þess tímaramma til að senda inn greinargóða umsögn. Því gera samtökin skýlausa kröfu að umsagnarfrestur verði lengdur til að gefa öllum sveitarfélögum tækifæri til að koma sínum sjónarmiðum á framfæri.